YAZAR KASA (ÖKC, ÖDEME KAYIT EDİCİ CİHAZ KULLANMAK ZORUNDA OLANLAR VE FİŞ KESME SINIRLARI
Yazarkasa Kullanım Alanları:
3100 Sayılı Kanun’a göre I. ve II. sınıf tacirler ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorundadır. İşletme perakende satış faaliyetine başladığı tarihten itibaren yazarkasa kullanması gerekir. Perakende satışa başladığı tarihten itibaren 30 gün içinde yazarkasa almak zorundadır. Ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan mükellefler satın aldıkları cihazı alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün içinde bağlı bulundukları vergi dairesine bir dilekçe ile kaydettirmelidir.
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışları ve yaptıkları işlerin bedelleri aşağıdaki evrak ile belgelendirilir.
- Perakende satış fişleri
- Makineli kasaların kayıt ruloları
- Giriş ve yolcu taşıma biletleri
Perakende satış fişi; makineli kasaların kayıt ruloları (Resimdeki gibi) ve biletlerde, işletme veya mükellefin adı, düzenlenme tarihi ve alınan paranın miktarı gösterilir. Perakende satış fişi ile giriş ve yolcu taşıma biletleri seri ve sıra numarası dahilinde zincirleme devam ettirilir. Bu fiş ve biletler kopyalı iki nüsha olarak tanzim edilir ve bir nüshası müşteriye verilir. Makineli kasa kullanıp da müşteriye fiş (makineli kasanın önceki fıkrada belirtilen malumatı ihtiva eden fişi) verilmemesi halinde, perakende satış fişi tanzimi ve müşteriye verilmesi mecburidir.
2015 YILI Perakande satış fişi kesme sınırı: 880 TL` dir.
2015 YILI YAZAR KASA (ÖKC ) FİŞİ DÜZENLEME SINIRI 880 TL
Yazarkasanın Önemi:
3100 Sayılı Kanun’a göre perakende mal satan veya hizmet ifa eden birinci ve ikinci sınıf tacirlerin, Vergi Usul Kanununa göre fatura kullanma mecburiyeti olmayan satışlarını ödeme kaydedici cihaz fişleriyle belgelendirmeleri gerekmektedir.
Yazarkasada kesilen fişler makinenin hafızasında sürekli toplanır. İşletme istediği zaman o ana kadar olan satış tutarını X raporu alarak öğrenebilir. Gün sonlarında da Z raporu alınarak o gün o yazarkasadan kaç liralık satış yapılmış öğrenebilir. Ay sonlarında da aylık Z raporu alınarak aylık satış tutarı öğrenilebilir. İşletme, muhasebe kayıtlarında işletmenin kesmiş olduğu her yazarkasa fişi değil bunların toplam tutarını gösteren günlük Z raporu kayıt edilir.
Yazarkasa Kullanımı:
İşyeri açıldığında yazarkasa açılır. Anahtar çevrilerek ya da anahtar tuşuna basılarak fiş kesme konumuna getirilir. Örneğin; bazı yazarkasalarda anahtar REG konumuna getirilerek fiş kesilir. Gün sonunda günlük Z raporu alınarak yazarkasa kapatılır. Ay sonunda 1 aylık alınan Günlük Z raporlarının toplamı olan Aylık Z raporu alınır, aylık z raporunun alınmasında yasal bir zorunluluk yoktur aylık kontroller için veya kaybedilen z raporu varsa bunu tespit etmek için alınır.
Fiş Kesmek
- Anahtar fiş kesme konumuna getirilir.
- Tutar yazılır.
- KDV oranı tuşuna basılır.
- Nakit tahsilâtlarda Nakit, kredili tahsilâtlarda kredi tuşuna basılarak fiş alınır.
X Raporu:
O gün o ana kadar yapılan toplam satış rakamını gösterir.
- Anahtar X Raporu konumuna getirilerek alınır.
- Bilgi amaçlıdır. Mali değeri yoktur.
Günlük Z Raporu:
Yazarkasadan yapılan günlük perakende satış tutarını gösterir.
- Anahtar günlük Z Raporu konumuna getirilerek alınır.
- Defterlere işletmenin perakende satışları günlük Z Raporuyla kayıt edilir.
Not: işletmeler günlük diledikleri kadar z raporu alabilirler maliyenin hiçbir birimi işletmelerin aldığı z raporu sayısına dikkat etmez önemli olan z raporunun alınmasıdır. günlük z raporu aldıktan sonra aynı gün içine tekrar satış fişi kesebilirsiniz. tabiki sonraki z raporunu tekrar almanız gerekir. Satışı gösteren X raporunu almak Z RAPORU almak anlamına gelmez, eğer günlük z raporu almayı unuttuysanız. Ertesi gün satış yapmadan mutlaka z raporunuzu kesiniz, gene de unutulduysa ertesi günün z raporunda 2 günlük satışı beraber görebilirsiniz z raporu takibi için günleri saymak yerine Z - SIRA NUMARALARINI takip etmek doğru olandır.
Aylık Z Raporu:
Yazarkasadan yapılan 1 aylık perakende satış tutarını gösterir.
- Anahtar aylık Z Raporu konumuna getirilerek alınır.
- Aylık rapor alınma zorunluluğu yoktur.
Ödeme Kaydedici Cihazların İlk Kez Kullanıma Başlanması:
Ödeme kaydedici cihaz kullanmayı gerektiren bir işle uğraşmaya başlayan ve yeni yazarkasa alan mükellefler:
- İşletme yazarkasa alımı için ön izin dilekçesi ile vergi dairesine başvurur ve izin yazısını alır.
- İzin yazısı ile yazarkasa satan bayilerden yazarkasa satın alır.
- Satış yapan bayi, izin yazısına dayanarak fatura düzenler.
- Yazar kasa ruhsatı alıcı ve satıcı tarafından kaşelenip imzalanır.
- Yetkili servis, cihazı kullanıma hazırlar ve örnek fiş alır.
- Servisin vereceği Servis Formuyla aynı gün vergi dairesine müracaat ederek yazarkasa levhası alınır. Levha işletmede duvara asılır.
- Yazarkasa işletmede kullanılmaya başlanır.
Ödeme Kaydedici Cihazların Kullanım Dışı Bırakılması:
İşi bırakan, ödeme kaydedici cihaz kullanmayı gerektiren bir işle uğraşmayan ve cihazını bir başkasına satmayan mükellefler İŞİ BIRAKMA TARİHİNDEN İTİBAREN BİR AY İÇİNDE YAZARKASAYI GEÇİCİ KULLANIM DIŞI BIRAKMA İŞLEMLERİ
SERVİS İŞLEMLERİ:
Yazarkasa sahipleri, yetkili servise başvuruda bulunarak cihaz hafızasında kayıtlı bilgileri tespit ettireceklerdir.
Servise Başvururken Gerekli Belgeler:
* Yazar kasa (ökc cihazı) ruhsatı
* Şahısın kendisi veya vekili
VERGİ DAİRESİ İŞLEMLERİ:
Yazar kasa sahipleri servis tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren 30 gün içinde; servis tutanağı, mali hafıza raporu ve ÖKC Levhası ile birlikte vergi dairesine müracaat ederek cihazlarının kaydını sildirecektir. Mükellefler, işi bırakma veya sair nedenlerle cihazlarını ileride tekrar kullanmak veya satmak amacıyla yazarkasalarını geçici olarak kullanım dışı bırakabilirler. İşi bırakma nedeniyle yapılacak geçici kullanım dışı bırakma işlemleri, işi bırakma tarihinden itibaren 30 gün içerisinde gerçekleştirilecektir.
Not:ÖKC LEVHASI TESLİM EDİLMEZSE VERGİ DAİRESİ USULSUZLUK CEZASI UYGULAR.
TEKRAR Ö.K.C. KULLANMA DA MÜHRÜ AÇTIRMA SÜRESİ
İŞE BAŞLAMA TARİHİNDEN İTİBAREN 30 GÜN
CİHAZ İÇİN ALINDI (FATURA VEYA GİDER PUSULASI) BELGESİ DÜZENLENDİKTEN SONRA 15 GÜN
SERVİS İŞLEMİ: Servis yazarkasayı çalışır hale getirecek ve tekrar mühürleyecektir. Bu işlemi takiben servis tarafından mali hafıza raporu alınıp tutanak düzenlenerek mükellefe verilecektir.
VERGİ DAİRESİ İŞLEMLERİ: Mükellef, tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün içinde; tutanak, mali hafıza raporu, ruhsat fotokopisi ve 1 nolu fiş ile birlikte vergi dairesine müracaatla cihazını kaydettirecek, cihaza ait levhayı almak suretiyle cihazı kullanmaya başlayacaktır.
UYGULAMA İLE İLGİLİ ÖNEMLİ NOT:
Ne kadar yazar kasa sahibi kendi adına belge düzenleyemeyecek olsa bile vergi dairesi ÖKC levhasını verebilmesi için yasal bir belgeye dayandırması gerekir.
Yeni işletme açan kişi kendi adına gider pusulası veya fatura bastırtıp izin belgesi yazısına istinaden kendi yazar kasasını kendine fatura etmesi veya gider pusulası düzenlemek zorundadır.
Ö.K.C.. YAZAR KASA İŞLEMLERİNDE DE DEVİR VE İŞLEM SÜRESİ
DEVİR ALAN VERGİ MÜKELLEFİNİN İŞE BAŞLAMA TARİHİNDEN İTİBAREN 30 GÜN
CİHAZ İÇİN ALINDI(FATURA VEYA GİDER PUSULASI) BELGESİ DÜZENLENDİKTEN SONRA 15 GÜN
DEVİR ALAN İLE DEVREDEN İŞLEMLERİ:
Devreden mükellef devralan mükellefin almış olduğu ÖKC İzin Yazısına istinaden satış faturası düzenleyecektir. (Devreden mükellefin faturalarının iptali söz konusu ise devralan mükellef gider pusulası düzenleyecektir.)
SERVİS İŞLEMLERİ: Kullandıkları yazarkasaları devretmek isteyen mükellefler yetkili servise başvuruda bulunarak cihaz hafızasında kayıtlı bilgileri tespit ettireceklerdir. Yetkili Servis cihazın kullanıldığı döneme ilişkin Mali Hafıza Raporunu alacaktır; servisin, devreden ve devralanın imzalarını taşıyan bir tutanak düzenleyecektir.
SERVİS İÇİNDEKİ İŞLEMLER
Düzenlenen mali hafıza raporu ve tutanağın birer örneği mükelleflere (devreden mükellef ve devralan mükellef) verilecek; diğer örneği serviste kalacaktır.
Servis, cihaz bünyesindeki eski mali hafızayı söküp, yerine cihazla aynı numaraya sahip yeni bir mali hafıza takacaktır. Sökülen hafıza ünitesi 5 yıl saklanmak üzere devreden mükellefe verilecektir.
VERGİ DAİRESİ İŞLEMLERİ Devralan mükellefin aldığı cihazın ruhsatnamesine yapılan işlem işlenir. Ruhsatname ve fotokopisi, fatura ve fotokopisi, hazırlanan devir dilekçesi ve 1 nolu fiş teslim edilir. Mükellef, bu evraklarla bağlı bulunduğu vergi dairesine müracaat ederek ÖKC Levhasını alacaktır.
Ödeme kaydedici cihaz satışı yapan kişi veya kuruluşlar:
- Ödeme kaydedici cihaz kullanmakla yükümlü olduklarını, bağlı bulundukları vergi dairesinden alacakları yazıyla belgeleyen mükelleflere ödeme kaydedici cihaz satacaklardır. Diğer bir ifadeyle vergi dairesinin yazısını ibraz edemeyenlere (mükellef olmayanlara, götürü usulde mükellef olanlara vb.) hiçbir şekilde ödeme kaydedici cihaz satamayacaklardır. Mükellefler bahse konu izin yazısını gelir veya kurumlar vergisi (vergiden muaf olanlara katma değer vergisi) yönünden bağlı oldukları vergi dairesinden alacaklardır.
- Ancak, perakende satış yapmakla beraber kurumlar vergisinden muaf olan ve teslimleri katma değer vergisinden istisna olanlar (askeri kantinler vb.) kurumlarınca düzenlenen ve faaliyet konuları ile neye istinaden vergiden muaf olduklarını belirtir bir yazıyla birlikte faaliyet gösterdikleri mahallin yetkili bulunduğu vergi dairesinden alacakları yazıyla ödeme kaydedici cihaz satın alabileceklerdir.
- Vergi dairesince verilen yazıyı aldıktan sonra, alıcının adı, adresi, vergi dairesi, sicil numarası, cihazın marka, model ve sicil numarası gibi bilgilerin yanı sıra vergi dairesi yazısının tarih ve numarası da belirtmek suretiyle düzenleyecekleri bir fatura ile satış işlemini gerçekleştireceklerdir.
- Cihazla birlikte, kullanma kılavuzu ve ruhsatnameyi de alıcıya vereceklerdir. Ruhsatnamenin satışa ilişkin bölümlerini eksiksiz bir şekilde doldurup tasdik edeceklerdir.
- Ödeme kaydedici cihazları kimlere sattıklarını, satışın yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde cihazı marka, model ve sicil numarasını da belirtmek suretiyle bir taraftan alıcının (müşterinin) kayıtlı olduğu vergi dairesine diğer taraftan da ilgili üretici veya ithalatçı kuruluşa bildireceklerdir.
Yazar Kasa Kullanımı Hakkında bilmeniz gerekenler
Ödeme kaydedici cihazları çalınan ve kaybolan mükellefler hakkında ne gibi işlemler yapılacaktır?
Türkiye’de çeşitli şekillerde hırsızlıklar olmaktadır önemli bir sıkıntıda mükellefin işyeri soyulduğu zaman yazar kasanında çalınmasıdır. Artık vergi iadesi gibi işlemler olmadığı için çoğu insan için ökc fişi pek bir anlam ifade etmemektedir. Çoğu hırsız yazar kasayı ya bir işe yarar düşüncesiyle veya işletmeye eziyet olsun diye çalmaktadırlar. böyle bir durumun varlığında bulunduğunuz yerdeki kolluk kuvvetlerine hemen tutanak tutturarak en kısa zamanda vergi dairesine durumu bildirmek zorundasınız.
Ekonomik ve teknolojik ömrünü tamamlayan eski ödeme kaydedici cihazlar hakkında ne gibi işlemler yapılacak?
Ellerinde ekonomik ve teknolojik ömrünü tamamlayan ödeme kaydedici cihazları bulunan mükelleflerin 60 Seri No’lu Genel Tebliğin 4’üncü bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde Maliye Bakanlığınca yetki verilmiş herhangi bir ödeme kaydedici cihaz servisine müracaat ederek cihazın kullanıldığı döneme ait hasılatı gösteren mali hafıza raporunu aldırmak ve Ek:1 No.lu tutanağı düzenleterek, vergi dairesi kaydını sildirmek suretiyle cihazlarını hurdaya ayırmaları gerekecektir.
Usulüne uygun kağıt rulo kullanmamaktan dolayı müşterilerine silik ve okunaksız ödeme kaydedici cihaz fişi veren mükellefler hakkında ne gibi bir işlem yapılacaktır?
Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında 3100 sayılı Kanunla ilgili 52 Seri No’lu Genel Teblilğin 5’inci bölümünde, termal yazıcılı ödeme kaydedici cihazlarda kullanılacak kağıt ruloların taşıması gereken özellikler açıklanmıştır. Bu nedenle termal yazıcılı ödeme kaydedici cihaz fişlerinin 52 Seri No’lu Genel Tebliğde sayılan şartları taşıması zorunlu olup bu özellikleri ihtiva etmeyen fişleri düzenleyen mükellefler hakkında Maliye Bakanlığınca belirlenip açıklanan usul ve esaslara uymamaktan dolayı beş kat birinci derece usulsüzlük kesilebilir.
Hatalı olarak düzenlenen ve yanlışlıkla müşteriye verilen ödeme kaydedici cihaz fişleri ile ilgili ne gibi bir işlem yapılacaktır ?
Hatalı fişin yanlışlıkla müşteriye verilmesi ve bulunamaması halinde, yeterli veri ile ispatlanmak (hatalı fişin fatura düzenleme limitinin veya işletmenin günlük hasılatının üzerinde olması vb.) kaydıyla yapılan hata mükellef tarafından bir dilekçe ile ilgili vergi dairesine bildirilecek ve kayıtlara gerçek bedel yazılacaktır.
Bütün satışlarında fatura düzenleyen mükellefler ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetinde midir ?
Bütün satışları Vergi Usul Kanununun 232. maddesinde 5 bent halinde sayılanlara olan veya her bir satışının bedeli 880 TL’yi aşan mükelleflerin ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmamaktadır. Az da olsa Vergi Usul Kanununun 232. maddesinde 5 bent halinde sayılanlar dışındakilere bedeli 880 TL’yi aşmayan satışları olanların ise ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmaktadır. Ama isteyen kişilere tutar ne olursa olsun fatura düzenlenmesi zorunludur.
Elektrik enerjisi olmayan iş yerlerinde ödeme kaydedici cihaz kullanılacak mı ?
173 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu genel tebliğinin C/4-b bölümünde, ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetinde bulunan mükelleflerden işyerleri elektrik şebekesinin tesis edilmediği yerlerde veya elektrik şebekesi tesis edilmekle birlikte geçici elektrik kesintisinin olduğu zamanlarda mükelleflerin ödeme kaydedici cihaz kullanmalarının fiilen imkansız olması hallerinde, bu faaliyetlerini, ödeme kaydedici cihaz kullanmadan Vergi Usul Kanununun 232. ve 233. madde hükümlerine göre fatura veya perakende satış fişi ile belgelendirebilecekleri açıklanmıştır. Buna göre, mükelleflerin işyerlerine kendi imkanlarıyla elektrik alabilmelerinin fiilen veya kanunen mümkün bulunmaması, bu durumun ilgili kurumlardan (Elektrik kurumu, belediye vb.) alınacak yazılarla belgelenmesi ve vergi dairesince yerinde yaptırılacak yoklama ile tespit edilmesi şartıyla, mükelleflerin bahse konu işyerlerindeki satışlarını ödeme kaydedici cihazı almadan Vergi Usul Kanununa göre düzenleyecekleri fatura veya perakende satış fişi ile belgelendirmeleri gerekmektedir. Mükelleflerin kendi imkanlarıyla elektrik alamadıkları hallerden kasıt; işyerlerinin bulunduğu mahallin, Türkiye Elektrik Kurumu’nun elektrik hizmeti götürmediği yerlerde olması veya çevresinde elektrik bulunmakla beraber faaliyet gösterilen yere imar mevzuatına göre elektrik bağlanabilecek nitelikte bir yapı yapılmasının kanunen mümkün bulunmaması gibi hallerdir. Ancak, işyerine elektrik bağlanmasına engel olan (yapının ve elektrik tesisatının düzeltilmesi gibi) mükellefin kendi imkanıyla giderebileceği noksanlıkların, diğer bir ifade ile kanuni imkansızlıklar dışındaki hallerin mükellefin ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetini kaldırmayacağı tabiidir. Bu durumdaki mükellefler, cihazlarını kanuni süresinde alıp vergi dairesine kaydettirecekler, işyerlerine elektrik alıncaya kadar gerçekleştirecekleri satışlarını fatura veya perakende satış fişleri ile elektrik aldıktan sonraki satışlarını ise ödeme kaydedici cihaz satış fişleriyle belgelendireceklerdir.
Aylık ödeme kaydedici cihaz mali hafıza raporu alınmak zorunda mıdır ?
Aylık mali hafıza raporlarını ALMAK ZORUNLU DEĞİLDİR.