Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanan “Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/10)” 07.03.2022 tarih ve 31771 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Bilindiği üzere; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından 21.12.2021 tarih ve 31696 sayılı sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)” ile; yurt içi yerleşik gerçek kişiler için kur korumalı mevduat ve katılma hesabı uygulaması, 31.12.2021 tarih ve 31706 sayılı sayılı ve 11.01.2022 tarih ve 31716 sayılı sayılı Resmi Gazete’lerde tarafından yayımlanan “Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2021/17) ve “Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/1) ile tüzel kişileri kapsayacak şekilde genişletilmiş,
“Altın Hesaplardan Türk Lirası Mevduat ve Katılıma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” ile yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 28.12.2021 tarihinde mevcut olan, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 tarihinde mevcut olan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini, dönüşüm fiyatı üzerinden Türk Lirasına çevirebilme imkanı verilmişti.
Son olarak, 7352 Sayılı Kanun ile; Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili; kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme (17.02.2022) tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşacak kur farkı kazançları ile elde edilecekleri faiz ve kar payları kurumlar vergisinden müstesna kılınmıştı.
Mevduatta Kalma Süresi
Bankalar tarafından yurt içi yerleşik gerçek kişiler ve tüzel kişiler için 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli ve yurt içi yerleşik tüzel kişiler için 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk Lirası mevduat veya katılma hesabı açılacak ve bu avantajlardan bir defaya mahsus faydalanılabilecekti.
7352 sayılı kanunda Kurumlar Vergisi istisnası için süre üç ay olmakla birlikte, Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan kur korumasına ilişkin tebliğlerde asgari 6 ay vadeli hesap açılmasının öngörülmesi soru işaretine açmaktaydı.
2022/10 sayılı tebliğle; Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/10)’de yapılan değişiklikle;
Tüzel kişiler de 3 ay vadeli döviz dönüşümlü Türk Lirası mevduat veya katılma hesabı açabileceklerdir.
Gerçek ve tüzel kişilerin Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına vade sonunda yenilenme imkânı verilebilmesine yönelik Merkez Bankası (TCMB)’na yetki tanınmıştır.
Yenilenen hesap ilk açılışta dönüşümü yapılan altın miktarı ve dönüşüm fiyatı üzerinden destekten yararlanmaya devam edebilecektir.
Hesabın yenilenmesine ilişkin kapsam, usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.
Yukarıda yer alan değişiklikler 07.03.2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Desteğin Kapsamı ve Şartları
Bankacılık sistemindeki toplam mevduat/katılım fonu içinde Türk lirasının payının artırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla;
-
Yurt içi yerleşik gerçek kişiler için 20.12.2021 tarihinde; yurt içi yerleşik tüzel kişiler ise 31.12.2021 tarihinde mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz tevdiat ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının bakiyelerini dönüşüm kuru üzerinden Türk Lirasına çevirmek suretiyle destekten yararlanabileceklerdir.
ØHesaplar 3, 6 ve 12 ay vadeli olarak açılabilecektir.
ØAçılacak Türk lirası vadeli hesaplara işleyecek faiz/kâr payı ile hesap açılışı ve vade sonundaki kur değişim oranı kıyaslanarak yüksek olan oran üzerinden mevduat ve katılım fonu hesap sahibine ödeme yapılacaktır.
ØKur artışı faiz veya kar payı tutarından daha az olması durumunda hesap sahibine faiz ve kar payı dışında bir ödeme yapılmayacaktır.
ØHesap açılışındaki kur ile vade sonu kurunun ne olduğuna bakılmaksızın anapara ve faiz/kâr payı tutarı müşteriye banka tarafından ödenecektir.
ØVade sonu kuru üzerinden hesaplanacak tutar, anapara ve faiz/kâr payı tutarından büyükse; aradaki fark TCMB tarafından karşılanacaktır.
ØVadesinden önce hesaptan para çekilmesi durumunda destekten faydalanılamayacaktır.
Kur Farkı, Faiz ve Kar Paylarına Kurumlar Vergisi Avantajı
29.01.2022 tarih ve 31734 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “7352 sayılı Vergi Usul Kanununu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” un 2. Maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 14. madde ile; yabancı paralarını Türk Lirasına çeviren kurumlar vergisi mükelleflerinin dönüşüm esnasında oluşan kur farkı kazançları ile elde edilecekleri faiz ve kar payları kurumlar vergisinden de istisna edilmiştir.
İstisnadan yararlanmak için 2021 yılına ilişkin dördüncü geçici vergi beyanname verme süresinin son günü olan 17.02.2022 tarihine kadar kur korumalı mevduat ve katılım hesabına geçilmesi şarttır.
Buna göre; kurumlar vergisi mükelleflerinin 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını dönüşüm kuru üzerinden TL’ye çevirerek Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına yatırmaları durumunda, ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini dövizlerle ilgili olarak 01.10-31.12.2021 tarihleri arasında ortaya çıkan kur farkı kazançları ile söz konusu hesaplardan dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurum kazancının tespitinde istisna olarak matrahtan indirilebilecektir.
Bu kapsama girmemekle birlikte, kurumlar vergisi mükelleflerinin 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını ve altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az 3 ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır.
7352 sayılı Vergi Usul Kanununu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” un 2. Maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 14. Maddenin 5. Fıkrası ile; bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerine de uygulamadan yararlanma imkanı tanınmıştır.
4970 Sayılı (193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67 nci Maddesinde Yer Alan Tevkifat Oranları Hakkında Karar) Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.
5046 sayılı (193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67 nci Maddesinde Yer Alan Tevkifat Oranları Hakkında Karar) Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.
Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’ e ulaşmak için tıklayınız.
Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı:2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğe ulaşmak için tıklayınız.
Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı:2021/16)’ e ulaşmak için tıklayınız.
Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2021/17)’ e ulaşmak için tıklayınız.
7352 Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna ulaşmak için tıklayınız.
Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2021/9)’ a ulaşmak için tıklayınız.
Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/10)’ e ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.