7394 Sayılı “Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 15.04.2022 Tarih ve 31810 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır.
Kanunla; Vergi Usul, Kurumlar, Gelir ve Katma Değer Vergisi, Bankacılık, İmar ve diğer bazı kanunlarında düzenlemeler yapılmıştır.
Kanunla yapılan düzenlemelerin ana başlıkları ve öne çıkan hususlar aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
Reklam Yasağına Rağmen Verilen Reklamların Kanunen Kabul Edilmeyen Gider Olması
Kanunun 1. Maddesiyle; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 41. maddesinin birinci fıkrasına eklenen 11. Bent ve 24. Maddesiyle 5520 sayılı Kanunun 11. maddesinin birinci fıkrasına eklenen j bendi ile; İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun kapsamında, reklam yasağı kararına rağmen, reklam yasağı getirilen sosyal ağlara reklam vermeyi sürdüren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin verdiği reklamlara ilişkin giderleri ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Özel Hastanelerde Faaliyetini Yürüten Doktorların Serbest Meslek Erbabı Kabul Edilmesi
Kanunun 2. Maddesiyle; 19 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 66. maddesinin ikinci fıkrasına eklenen bentle; bir veya birden fazla özel sağlık kuruluşu ile sözleşme düzenleyerek doktorluk faaliyetini yürüten doktorların serbest meslek erbabı olarak kabul edilmesi ve kazançlarının serbest meslek kazancı hükümlerine göre vergilendirilmesi öngörülmüştür.
Buna göre; ayrı bir muayenehanesi olmadan özel sözleşmelerle özel hastaneler ve vakıf üniversitelerine ait hastanelerde faaliyetlerini yürüten doktorlar (diş hekimleri dahil) ile topta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan doktorlar serbest meslek erbabı olarak kabul edilecek, ücretli olarak çalışan doktorların gelirleri ise ücret olarak vergilendirilmeye devam edilecektir.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Vergi Dairelerince Düzenlenen Ve İmzalanması Gereken Belgelerin Gelir İdaresi Başkanlığınca İmzalanması
Kanunun 3. Maddesiyle; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 4. maddesinde yapılan düzenlemeyle; vergi dairesince yapılan işlemlerde elektronik imza, mühür veya onay kullandırma, vergi daireleri tarafından düzenlenen ve vergi dairesince imzalanması gereken belgelerin, bu daireler adına Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda imzalanması, mühürlenmesi veya onaylanmasına izin verme, elektronik imza, mühür veya onayın kullanım usul ve esaslarını düzenleme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kaçakçılık Suç Ve Cezalarında Soruşturma Ve Kovuşturma Aşamasında Etkin Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanılması
Kanunun 4. Maddesiyle; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde yer alan hapis cezalarının üst sınırı artırılmış, kaçakçılık cezalarına hükmedilecek cezalar için Türk Ceza Kanunu’nun 43. maddesinde yer alan “zincirleme suç” hükümlerinin uygulanması öngörülmüş, 359. maddede sayılan suçlar bakımından soruşturma ve kovuşturma aşamasında etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi ve bu kapsamda belli koşullarla cezalarda indirim yapılacaktır.
Buna göre, maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, hesaplanan gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma aşamasında ödenmesi halinde verilecek cezada yarı oranında, kovuşturma aşamasında hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise üçte bir oranında indirim yapılacaktır.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kamu Davası Açılması İçin Rapor Düzenlenmesi Ve Mütalaa Verilmesi Şartı Aranmaması
Kanunun 5. Maddesiyle; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 367. Maddesine eklenen 5. Fıkra ile; Kanunun 359. maddesinde yazılı suçlara ilişkin yürütülmekte olan soruşturma veya kovuşturmalarda mütalaaya konu fiilin, hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen kişinin dışında başka bir kişi tarafından işlendiğinin veya başka bir kişiyle birlikte gerçekleştirildiğinin ortaya çıkması durumunda, bu kişi bakımından kamu davası açılması için rapor düzenlenmesi ve mütalaa verilmesi şartı aranmayacaktır.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kaçakçılık Suç Ve Cezalarındaki Düzenlemelerin İnfaz Aşaması Uygulaması
Kanunun 6. Maddesiyle; 213 sayılı Vergi Usul Kanununa eklenen geçici 34. madde ile; 359. maddede yapılan düzenlemelerin, yargı mercileri önünde veya infaz aşamasında olan dosyalar bakımından uygulanabilmesine ilişkin yönelik geçiş hükümleri getirilmiştir.
Buna göre; haklarında hüküm verilmiş olup da dosyası infaz aşamasında olanlar, 359. maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammını, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde Hazineye ödedikleri takdirde soruşturma safhası için yapılan etkin pişmanlık düzenlemesinden faydalanabileceklerdir.
Bu indirimden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır.
Temyiz veya istinaf kanun yolu incelemesinde bulunan dosyalardan, 359 uncu maddede bu maddeyi ihdas eden Kanunla yapılan düzenlemeler nedeniyle lehe değerlendirme yapılması gereken dosyalar hakkında bozma kararı verilecektir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında bulunan dosyalar gelişlerindeki usule uygun olarak ilk derece mahkemelerine gönderilecektir.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yabancılara İstisna Kapsamında Konut ve İşyeri Satışında Elde Tutma Süresi
Çalışma veya oturma izni ile altı aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları ile Yabancılara, katma değer vergisi istisnası kapsamında satılan konut veya işyerinin bir yıl içerisinde satılması halinde, zamanında tahsil edilmeyen verginin, 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine göre hesaplanan tecil faiziyle birlikte tapu işleminden önce satan tarafından ödenmesi gerekmektedir.
Bu düzenleme 01.05.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yatırım Teşvik Belgeli Yatırımlarda İnşaat İşlerinde Yüklenilen KDV’nin İadesi İstisnaya Dönüştürülmesi
Buna göre; imalat sanayi ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları 31.12.2025 tarihine kadar katma değer vergisinden istisnadır.
Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecektir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecektir.
Cumhurbaşkanı, bu süreyi üç yıla kadar uzatmaya yetkilidir.
Bu düzenleme 01.05.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Ar-Ge Sonucu Geliştirilen Elektrikli Motorlu Taşıt İmal Edenlere Verilen Mühendislik Hizmetlerinde KDV İstisnası
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İmar Barışı Hazine Arazileri Başvuru Süresinin Uzatılması ve Peşin Ödeme İndirimi
Kanunun 13. Maddesiyle; 3194 sayılı İmar Kanunu’nun geçici 16. Maddesinde yapılan değişiklikle, imar barışı kapsamında hazine arazilerinin satışında 31.12.2019 olan başvuru süresi 31.12.2022 şeklinde değiştirilmiştir. Dolayısıyla imar barışı kapsamında hazine arazilerinin satışına 31.12.2022 tarihine kadar başvuru yapılabilecektir.
Aynı madde ile; hazine arazileri satışında satış bedelinin tamamının peşin ödenmesi hâlinde yüzde yirmi, en az yarısının ödenmesi hâlinde yüzde on peşin ödeme indirimi getirilmiştir. Kalan bedel ise beş yıla kadar taksitlendirilecektir.
Ayrıca imar barışı kapsamında hazine arazileri satışında taksitli ödeme yapılabilecek, taksit tutarlarına kanunî faiz oranının yarısı uygulanacaktır.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Hazineye Ait Bazı Özel Satışlarda Peşin Ödeme İndirimi
Kanunun 13. Maddesiyle; 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 4. maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle; bu kapsamda rayiç bedel üzerinden yapılan satışlarda, satış bedelinin peşin ödenmesi halinde satış bedeline yüzde yirmi indirim uygulanacaktır.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İrtifak hakkı ve kullanım izinlerinde hasılat paylarıyla ilgili düzenlemeler yapıldı.
Kanunun 16. Maddesiyle; 4706 sayılı Kanunun ek 2. maddesinin birinci fıkrasına eklenen cümleler ve fıkra ile; İrtifak hakkı kurulan veya kullanma izni verilen Hazine taşınmazı üzerinde bulunan tesisin tamamının veya bir kısmının hak lehtarınca üçüncü kişilere kiraya verilmesi hâlinde hasılat paylarının nasıl hesaplanacağı belirlenmiştir.
Buna göre; toplam yıllık hasılat; işletmenin, tek düzen muhasebe sistemindeki gelir tablosunda yer alan net satışlar, iştiraklerden ve bağlı ortaklıklardan elde edilen temettü gelirleri hariç olmak üzere diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar ile olağan dışı gelir ve kârların toplamı üzerinden tespit edilecek ve hasılat payı Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelikte olduğu gibi, hak lehtarından brüt kiranın %1’i oranında, kiracıdan/kiracılardan ise, tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hasılattan hak lehtarına ödenen kira bedeli düşüldükten sonra, kalan tutar üzerinden %1 oranında ayrıca hesaplanacaktır.
Bu düzenleme 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yatırım Fonu Katılma Paylarının Bazı Kazançlarının İstisna Kapsamına Alınması
Kanunun 22. Maddesiyle; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 3, 4 ve 5 numaralı alt bentlerinde yapılan değişiklikle; tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ile söz konusu fonların katılma paylarından, dönem sonu değerlemesine tabi olanların değerlemeden doğan kazançları kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur.
Buna göre; tam mükellefiyete tabi yatırım fonu katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirleri kurumlar vergisinden istisna edilirken, alt yapı gayrimenkul yatırım ortaklarının kazançları kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır.
Ayrıca, yatırım fonlarının katılma paylarının iki yıldan uzun süreyle elde tutulması halinde satışından doğan kazançların da %75 oranında istisnaya tabi olması sağlanmaktadır.
Bu düzenleme, 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Sermaye Tamamlama Fonu
Kanunun 23. Maddesiyle; sermaye tamamlama fonunun, belirli sınırlamalar çerçevesinde kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaması hükme bağlanmıştır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 376. maddesi kapsamında; sermaye kaybı bulunan şirketlerde sermayenin tamamlanmasına karar verilen şirketin ortakları tarafından zarar sebebiyle karşılıksız kalan kısmı kapatacak miktarda aktarılan tutarlar kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınmayacaktır.
Finans Sektörü İçin Kurumlar Vergisi Oranının Artırılması
Kanunun 25. Maddesiyle; 2022 yılından itibaren geçerli olmak üzere 6361 sayılı Kanun kapsamında faaliyet gösteren bankalar, Türkiye’de kurulu finansal kiralama, faktoring, finansman ve tasarruf finansman şirketleri, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için uygulanacak kurumlar vergisi oranı %25’e çıkarılmıştır.
Kanunun 26. Maddesiyle 5520 sayılı Kanunun geçici 13. maddesinin birinci fıkrasına eklenen cümle ile; %25’lik bu oran, 01.07.2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 01.01.2022 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için de uygulanacaktır.
Buna göre, yukarıda anılan kurumlar için 2022 yılı ikinci geçici vergi döneminden itibaren kurumlar vergisi oranı %25 olarak uygulanmaya başlanacaktır.
Diğer kurumlar için bu oran, 2022 yılı için %23, eğer yeni bir yasal düzenleme yapılmazsa, 2023'ten itibaren % 20 olarak uygulanacaktır.
Bu düzenleme, 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kanun’un yukarda belirtilenler haricindeki maddeleri, yayımı tarihi olan 15.04.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Kanuna ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.