7194 Sayılı Dijital Hizmet Vergisi İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 07.12.2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Kanun’la; Dijital Hizmet Vergisi, Konaklama Vergisi, Değerli Konut Vergisi, gelir vergisi tarifesine yeni dilim ve oran eklenmesi gibi konularda değişiklikler ve düzenlemeler yapılmıştır.
Kanunla yapılan düzenlemelerden öne çıkan hususlar özet olarak aşağıdaki gibidir.
Dijital Hizmet Vergisi
Verginin Konusu
Kanunun 1-7. Maddeleriyle, dijital hizmet sağlayıcıları tarafından sunulan;
- Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetleri (reklam kontrol ve performans ölçüm hizmetleri, kullanıcılarla ilgili veri iletimi ve yönetimi gibi hizmetler ile reklamın sunulmasına ilişkin teknik hizmetler dâhil)
- Sesli, görsel veya dijital herhangi bir içeriğin dijital ortamda satışı ile bu içeriklerin dijital ortamda dinlenmesine, izlenmesine, oynanmasına, elektronik cihazlara kaydedilmesine veya bu cihazlarda kullanılmasına yönelik dijital ortamda sunulan hizmetler ile kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital ortamların sağlanması ve işletilmesi hizmetlerinden elde edilen hasılat,
- Bu hizmetlere yönelik dijital ortamda verilecek aracılık hizmetleri,
Dijital Hizmet Vergisi'ne tabidir.
Dijital Hizmet Vergisinin Mükellefi ve Vergi Sorumlusu
Dijital Hizmet Vergisi'nin mükellefi, dijital hizmet sağlayıcılarıdır. Bunların, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu bakımından tam mükellef olup olmaması, dar mükellefiyette söz konusu faaliyetleri Türkiye'de bulunan iş yeri veya daimi temsilcileri vasıtasıyla gerçekleştirip gerçekleştirmemesi Dijital Hizmet Vergisi mükellefiyetini etkilemeyecektir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanlar ile işleme ve ödemeye aracılık edenleri verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.
Muafiyet Ve İstisnalar
İlgili hesap döneminden önceki hesap döneminde, Dijital Hizmet Vergisi'ne tabi hizmetlere ilişkin Türkiye'den elde edilen hasılatı 20 milyon Türk lirasından veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon avrodan veya muadili yabancı para karşılığı Türk lirasından az olanlar Dijital Hizmet Vergisi'nden muaftır.
Mükellef konsolide bir grubun üyesi ise, grubun verginin konusuna giren hizmetlere ilişkin elde ettiği toplam hasılat dikkate alınacaktır.
İlgili hesap dönemi içinde bu hadlerin her ikisinin de aşılması halinde muafiyet sona erecek ve haddin aşıldığı vergilendirme dönemini takip eden dördüncü vergilendirme döneminden itibaren Dijital Hizmet Vergisi mükellefiyeti başlayacaktır. Söz konusu hadlerin aşılıp aşılmadığının tespitinde, hesap döneminin üçer aylık dönemlerinin sonu itibarıyla ilgili hesap dönemi içinde elde edilen kümülatif hasılat dikkate alınacaktır.
Arka arkaya iki hesap dönemi boyunca muafiyete ilişkin hadlerden herhangi birinin altında kalanların vergi muafiyeti, izleyen hesap döneminden itibaren tekrar başlayacaktır.
Cumhurbaşkanı, bu hadleri sıfıra kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkilidir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, muafiyetin tespiti ve uygulanması amacıyla bildirim ve belgelendirme yükümlülüğü getirmeye ve düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Bildirim ve belgelendirme yükümlülüklerini tam ve zamanında doğru olarak yerine getirmeyenlere, yükümlülüklerini yerine getirmeleri için 30 gün ek süre verilir. Verilen ek süre içerisinde, bildirim ve belgelendirme yükümlülüklerini tam ve zamanında doğru olarak yerine getirmeyenler muafiyetten yararlanamaz.
Dijital Hizmet Vergisi'nden İstisna Tutulan Hizmetler
- Telgraf ve Telefon Kanunu'nun ulusal çapta kamuya açık mobil elektronik haberleşme hizmetleri üzerinden Hazine payı ödenen hizmetler,
- Gider Vergileri Kanununun 39. maddesi kapsamında üzerinden özel iletişim vergisi alınan hizmetler,
- Bankacılık Kanunu kapsamındaki bazı hizmetler,
- Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun, Ar-Ge merkezlerinde Ar-Ge faaliyetleri sonucunda oluşturulan ürünlerin satışı ile münhasıran bu ürünler üzerinden sunulan hizmetlerden elde edilen hasılat,
- Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 12. maddesi kapsamında yer alan ödeme hizmetleri
Dijital Hizmet Vergisi'nden istisnadır.
Bu hizmetlerden elde edilen hasılat muafiyete ilişkin hadlerin tespitinde dikkate alınmaz.
Dijital Hizmet Vergisi'ne ilişkin istisna ve muafiyetler ancak bu kanuna hüküm eklenmek veya bu kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenecektir. Diğer kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümleri bu vergi bakımından geçersizdir.
Verginin Matrahı, Oranı, Hesabı
Dijital hizmet vergisinin matrahı, ilgili vergilendirme döneminde verginin konusuna giren hizmetler nedeniyle elde edilen hasılattır. Hasılatın döviz ile hesaplanması hâlinde döviz, Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk parasına çevrilir.
Dijital Hizmet Vergisi oranı % 7,5’tir. Cumhurbaşkanı bu oranı, hizmet türleri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte %1’e kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya yetkilidir.
Vergi, matraha oranın uygulanması suretiyle hesaplanır, hesaplanan vergiden herhangi bir indirim yapılmaz.
Verginin matrahından gider, maliyet ve vergi adı altında indirim yapılamayacaktır.
Vergilendirme Dönemi, Beyanı, Hesaplanması ve Ödemesi
Dijital Hizmet Vergisi'nde vergilendirme dönemi, birer aylık dönem olarak belirlenmiştir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, hizmet türlerine ve mükelleflerin faaliyet hacimlerine göre birer aylık vergilendirme dönemi yerine üçer aylık vergilendirme dönemi tespit etmeye yetkilidir.
Dijital Hizmet Vergisi, mükellefin beyanı üzerine hesaplanır.
Mükellefler beyannamelerini, vergilendirme dönemini takip eden ayın sonuna kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdür,
Bu vergi, katma değer vergisi mükellefiyeti bulunanlar için bağlı bulundukları vergi dairesince, bulunmayanlar için Bakanlıkça belirlenecek vergi dairesince hesaplanır, hesaplanan vergi beyanname verme süresi içinde ödenir.
Ödenen dijital hizmet vergisi, bu mükellefler tarafından gelir ve kurumlar vergisine esas safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebilecektir.
Vergi Güvenliği
Kapsama giren vergilere ilişkin beyanname verme ve ödeme yükümlülüklerini süresinde yerine getirmeyen dijital hizmet sağlayıcılarına yükümlülüklerin yerine getirilmesi için vergi dairesi tarafından tebligat yöntemleri, elektronik posta veya diğer tüm iletişim araçları ile ihtarda bulunularak durum Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde ilan edilecektir.
İlandan itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde, Hazine ve Maliye Bakanlığınca dijital hizmet sağlayıcılarının sunmuş oldukları hizmetlere erişimin, bu yükümlülükler yerine getirilinceye kadar engellenmesine karar verilebilir.
Bu karar erişim sağlayıcılarına bildirilmek üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderilir.
Engelleme kararlarının gereği bildirimden itibaren 24 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecektir.
Usul ve esaslar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının görüşü alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecektir.
Kambiyo İşlemlerinde BSMV Oranının Artırılması
Kanunun 8. maddesiyle, Gider Vergileri Kanununun 33. maddesinde yapılan değişiklikle, kambiyo işlemlerinde banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) oranı binde 1’den binde 2’ye çıkartılmış, bu oranı 10 katına kadar artırma konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
Konaklama Vergisi
Kanunun 9. maddesiyle, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun İkinci Kısmının İkinci Bölümünün mülga başlığı “Konaklama Vergisi” şeklinde ve mülga 34. başlığı ile birlikte yeniden düzenlenmiş, Konaklama Vergisi adında yeni bir vergi ihdas edilmiştir.
Buna göre; otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ile havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi hizmetler Konaklama Vergisi'ne tabidir.
Konaklama vergisinin mükellefi bu hizmetleri sunanlardır. Vergiyi doğuran olay, bu hizmetlerin sunulması ile meydana gelir.
Konaklama Vergisi'nin matrahı, verginin konusuna giren hizmetler karşılığında, Katma Değer Vergisi hariç her ne suretle olursa olsun alınan veya bu hizmetler için borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamıdır.
Konaklama vergisi, verilen geceleme hizmeti bedeli üzerinden; 31.12.2020 tarihine kadar % 1, bu tarihten sonra ise % 2 oranında hesaplanacaktır.
Cumhurbaşkanı, bu oranı bir katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye, bu sınırlar içinde farklı oranlar tespit etmeye yetkilidir.
Konaklama Vergisi, konaklama tesislerince düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilecek, bu vergiden herhangi bir ad altında indirim yapılamayacaktır.
Konaklama Vergisi, Katma Değer Vergisi matrahına dahil edilmeyecektir.
- Öğrenci yurtları, pansiyonları ve kamplarında öğrencilere verilen hizmetler.
- Karşılıklı olmak kaydıyla yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilcilikleri; konsoloslukları ve bunların diplomatik haklara sahip mensupları ile uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlar ve mensuplarına verilen hizmetler.
konaklama vergisinden istisnadır.
Konaklama Vergisi'nde vergilendirme dönemi, birer aylık dönemlerdir.
Hesaplanan Konaklama Vergisi, vergilendirme dönemini takip eden ayın 26. günü akşamına kadar Katma Değer Vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilecek ve aynı süre içinde ödenecektir.
Telif Kazançları İstisnasında Kısıtlama
Gelir Vergisi Kanununun 18. maddesinde belirtilen Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı ve mucitler vb. serbest meslek erbabı ile bunların kanuni mirasçılarının serbest meslek kazançları gelir vergisinden istisnadır. Ancak; GVK 94/2-a uyarınca bu kapsama giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden nihai vergi niteliğinde %17 oranında stopaj yapılmaktadır.
Kanunun 10. maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun 18. maddesinde değişiklik yapılmış, Gelir vergisi tarifesinin 4. gelir diliminde yer alan 500.000-TL tutarın üzerinde telif kazancı elde edenlerin, GVK 18. maddesinde düzenlenen istisnadan faydalanamayacakları ve beyanname vermeleri düzenlenmiştir.
%17 oranında tevkif suretiyle ödenen vergiler beyannamede mahsup edilecektir.
Çalışana Ödenen Yol Parasının Gelir Vergisinden İstisna Tutulması
İşveren tarafından personele sağlanan bazı menfaatler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu menfaatlerden birisi de GVK’nun 23/10. maddesinde yer alan ve “hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri” şeklinde ifade edilen menfaattir.
Servis aracı tutmak suretiyle personeli sabahları uygun yerlerden alıp işyerine getirtmek akşamları da bu araç ile yine evlerine yakın yerlere göndermek şeklindeki menfaatlerin istisna kapsamında olduğu Gelir İdaresi’nce kabul edilen bir husustu.
Fakat Gelir İdaresi servis aracı tutmak yerine, personelin belediye otobüsü, metro, metrobüs, şehir hattı vapuru, banliyö treni gibi araçlarla işe gidip gelmesinin sağlanması amacıyla, şehir kart, akbil gibi isimlerle anılan ve bu vasıtalara binilmesini sağlayan kart verilmesi yahut mevcut karta kredi yüklenmesi amacıyla yapılan giderleri GVK’nun 23/10 uncu maddesi kapsamında görmemekte ve dolayısıyla; bu giderlere ait KDV’nin indirilmesine izin vermemekte ve bu giderin KDV dahil tutarının net ücret sayılıp brütleştirilerek stopaja tabi tutulmasını öngörmekteydi.
7193 Sayılı Kanunun 11. maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun 23. maddesinde yapılan değişiklikle; işverenler tarafından çalışanların toplu olarak işyerlerine gidip gelmeleri için; toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçları temin edilerek verilmekte olan 10 TL’ye kadar taşıma bedeli gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Ödemenin bu tutarı aşması hâlinde aşan kısım ile hizmet erbabına ulaşım bedeli olarak nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilecektir.
Hakemlere Vergi
Kanunun 12. maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun 29. maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde yapılan değişiklikle, spor hakemlerine ödenen ücretlerin gelir vergisinden istisna tutulmasına ilişkin düzenleme, basketbol ve voleybol dallarının en üst liglerinde görev alanlar hariç, amatör spor yarışmalarını yöneten hakemlerle sınırlandırılmıştır.
Binek Otomobillerin Giderlerine Kısıtlama
Bu Kanunun 13 ve 14. maddeleriyle, Gelir Vergisi Kanununun 40. ve 68. maddelerinde yapılan değişikliklerle, işletmelerin kiraladıkları veya iktisap ettikleri binek otomobillerin giderlerinin vergi matrahının tespitinde indiriminde kısıtlamalara gidilmiştir.
Buna göre;
- Kiralanan binek otomobillerin aylık kira bedelinin 5.500 TL’ye kadarlık kısmı,
- Binek otomobillerin ilk alımına ilişkin ÖTV ve KDV toplamının en fazla 115.000 TL’ye kadarlık kısmı,
- Binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla % 70’i,
- ÖTV ve KDV hariç ilk satın alma bedeli 135.000 TL’yi, ÖTV ve KDV’nin maliyet bedeline eklendiği veya ikinci el olarak alındığı hallerde, amortismana tabi tutarı 250.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı,
ticari ve mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Bu tutarları aşan kısımların KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir.
ÖTV ve KDV hariç ilk satın alma bedeli 135.000 TL’yi, ÖTV ve KDV’nin maliyet bedeline eklendiği veya ikinci el olarak alındığı hallerde, amortismana tabi tutarı 250.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmının gider yazılabilmesi uygulamasında, bu tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılmadan binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutarları dikkate alınacaktır.
Aynı şekilde, 5.500 TL’lik kira tutarı da yeniden değerlemeye tabi tutulmayacaktır.
500 Bin TL Üzerinde Ücret Elde Edenlerin Beyanname Vermesi
Kanunun 15. maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun 86. maddesinin birinci fıkrasının 1 numaralı bendinin b alt bendinde yapılan değişiklikle, tek işverenden alınan ücret tutarının 500.000 (103. maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı) TL’yı geçmesi durumunda beyan edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
Birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamı, 103. maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2019 yılı için 40.000 TL) aşmaması ve birinci işverenden alınan dahil ücret gelirleri toplamı 500.000 (103. maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarın) aşmaması durumunda, bu gelirler tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler dahil beyan edilecektir.
Karşı Tarafa Yükletilen Avukat Ücretinde Stopaj Yükümlülüğü
Kanunun 16. maddesi ile, Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinde yapılan değişiklikle, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Avukatlık Kanunu uyarınca karşı tarafa yükletilen vekalet ücretini (icra ve iflas müdürlüklerine yatırılanlar dahil) ödeyenler tarafından gelir vergisi stopajı yapılması hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Tarifesine Yeni Dilim
Kanunun 17. Maddesiyle, 193 sayılı Kanunun 103. maddesinde yapılan değişiklikle, gelir vergisi tarifesine % 40’lık yeni dilim eklenerek üst dilim % 35'ten % 40'a çıkarılmıştır.
Buna göre, mevcut tarifenin ilk dört dilimi korunmak suretiyle 500.000 TL'ye kadar gelir elde eden grupların vergi yüklerinde herhangi bir değişiklik yapılmamış; ancak 500.000 TL ve üzeri gelir elde edenler %40 oranında gelir vergisine tabi olacaktır.
Ücret gelirleri hariç, yeni tarife 01.01.2019 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanacaktır. 2019 yılında elde edilen ücret gelirlerine eski tarife uygulanacaktır.
Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirimi Şartlarının Esnetilmesi
Bilindiği üzere; Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121. maddesinde, vergiye uyumlu mükelleflere sağlanan % 5 indirimin koşullarından birisi, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olmasıdır.
Kanunun 18. Maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121. maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve (3) numaralı bentleri ile beşinci fıkrasında yapılan değişiklikle, bu koşul, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin, indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibariyle ödenmiş olması şeklinde değiştirilmiştir.
Öte yandan Kanun’la, beyannamelerin zamanında verilmesi ve tahakkuk eden verginin belirlenen zamanda ödenmesi koşulunda dikkate alınan beyanname ve vergiler sınırlandırılmıştır.
Vergi beyannamesi Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken vergi beyannameleri yeni düzenlemeyle, yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannameleri, geçici vergi beyannameleri, muhtasar, muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi beyannamelerini ifade etmektedir.
Vergi ise bakanlığa bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken yukarıdaki beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerdir.
Sporcu Ücretlerinden Gelir Vergisi Tevkifatı Oran Artışı ve Gelirlerin Beyanı
Kanunun 21. maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılacak gelir vergisi tevkifatı oranlarını belirleyen geçici 72. maddesinin uygulama süresi 31.12.2019 tarihinden 31.12.2023 tarihine uzatılmış ve lig usulüne tabi spor dallarında en üst liglerde faaliyette bulunan sporculara ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan gelir vergisi kesinti oranı, % 15'ten %20’ye çıkartılmıştır.
01.01.2019-31.12.2019 tarihleri arasında elde edilen ücret gelirlerine değişiklik öncesi tarife uygulanacaktır.
01.11.2019 tarihinden önce sözleşmesi bulunan sporcular için bu sözleşmenin bitimine kadar gelir vergisi kesintisi % 15 olarak uygulanacaktır.
Sporcuların ücret gelirleri toplamı gelir vergisi tarifesinin dördüncü diliminde yer alan tutarı aşması hâlinde (500.000-TL) aşması halinde bu gelirler yıllık beyannameyle bildirilecektir. Bu durumda kesilen vergilerin, hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilmesi için işverence vergi dairesine ödenmiş olması şarttır.
Sahte Belgeyle Mücadele
Kanunun 24. maddesiyle, Mükellefiyet süresi, aktif ve öz sermaye büyüklüğü, ödenen vergi tutarı, çalışan sayısı, vergisel yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği gibi hususlar dikkate alınarak, mükelleflerin vergisel uyum seviyelerine yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğu tespit edilen mükellefler, vergi incelemesine sevk edilecek ve bunlar nezdinde yoklama yapılacaktır.
Yoklamayı müteakip, vergi dairesinin mükellefin sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğuna ilişkin görüşü ve ilgisine göre vergi dairesi başkanı veya defterdarın onayı ile mükellefiyet kaydı terkin edilir ve bu durum mükellefe tebliğ edilir.
İzaha Davet Süresi
Kanunun 25. maddesiyle, Vergi Usul Kanunu’nun 370. maddesinde yapılan değişiklikle izaha davet edilenlerin izahta bulunma süreleri ile beyanname verme ve ödeme süreleri 15 günden 30 güne çıkarılmıştır.
Ayrıca, kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarı, bir takvim yılında 100.000 Türk lirasını geçmeyen veya bu tutarı geçse bile ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5'ini aşmayan mükelleflere maddede yer alan şartlar dahilinde ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında vergi ziyaı cezası kesilecektir.
Diğer taraftan söz konusu vergi ziyaı cezası uzlaşma kapsamı dışındadır.
Vergi cezalarında indirim
Kanunun 26. maddesiyle, Vergi usul Kanunun 376. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle; 07.12.2019 uygulanmak üzere vergi ziyaı cezalarında ilk kez işlenip işlenmediğine bakılmaksızın; Vergi ziyaı cezalarında %50 indirim hakkı getirilmiştir.
Uzlaşılan vergi ve cezaların %75’inin bir aylık vadesinde (teminat gösterirse üç ay) ödenmesi halinde, geriye kalan %25 kısmın tahsilinden vazgeçilecektir.
Kanun Yolundan Vazgeçme
Kanunun 27. maddesiyle, Vergi Usul Kanununun mülga 379. maddesi "Kanun yolundan vazgeçme" başlığıyla yeniden düzenlenmiştir.
Bu kapsamda, yargılama aşamasında mükelleflerin vergi mahkemesince verilen istinaf yolu açık kararlar ile bölge idare mahkemesince verilen temyiz yolundan vazgeçmeleri halinde verilen karara göre, dava konusu edilen verginin veya cezanın bir kısmı ya da tamamından vazgeçilmesi ve idarece de ihtilafların sürdürülmemesi yönünde düzenleme yapılmıştır. Danıştay’ın bozma kararı üzerine verilen kararlar uygulama kapsamında değildir.
Kaldırılan vergi tutarının %60’ı, tasdik edilen vergi tutarının tamamı ile tasdik edilen vergi tutarına ilişkin vergi ziyaı cezasının %75’i,
Bağlı olduğu vergi aslı dava konusu yapılmayan veya iştirak nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezaları ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının kaldırılan tutarının %25’i ve tasdik edilen tutarının %75’i,
dava açma süresi içerisinde, kanun yolundan vazgeçildiğine ilişkin dilekçe vergi dairesine verilmesi şartıyla tahakkuk eder.
Bu şekilde tahakkuk eden tutarlar tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir.
Tahakkuk eden vergi ve/veya vergi cezalarının %80’inin, hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte bu sürede tamamen ödenmesi şartıyla, vergi ve ceza tutarından %20 oranında indirim yapılır.
Yapılan düzenlemeyle, yargı aşamasında da mükelleflerin yargı yolundan vazgeçerek idareyle uzlaşma yolunu gedebilmelerine olanak sağlanmıştır.
Buna göre, mükelleflerin bu düzenlemeden yararlanabilmeleri için en az ilk derece mahkemesi kararının verilmesi şarttır.
Değerli Konut Vergisi
Kanunun 30-37. maddeleriyle, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa 41. Maddesinden sonra 42-49. maddeler eklenerek, Değerli Konut Vergisi adında yeni bir vergi ihdas edilmiştir.
Buna göre; değeri 5 milyon lira ve üzerinde olan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisine tabi olacaktır.
Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;
5.000.000 TL ile 7.500.000 TL arasında ise; Binde 3,
7.500.001 TL ile 10.000.000 TL arasında ise; Binde 6,
10.000.001 TL’yi aşanlar ise; Binde 10,
oranında vergilendirilecektir.
Konutun değeri Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından yapılan değerlendirme neticesinde belirlenerek ilgilerin ulaşabileceği şekilde internet sitesinde ilan edilir, ayrıca ilgiliye tebliğ olunarak mükellefiyet başlar.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen bir değer mevcut değil ise bina vergi değeri esas alınarak vergilendirme işlemi yerine getirilir.
Vergisinin Matrahı
Verginin matrahı bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değerden yüksek olanıdır.
Verginin Beyanı
5.000.000 TL’lik istisna tutarının aşıldığı yılı takip eden yılın Şubat ayının 20. günü sonuna kadar beyanname ile Yıllık Olarak beyan edilir.
Ödeme Zamanı ve Yeri
Değerli konut vergisi ilgili yılın ŞUBAT ve AĞUSTOS aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki yetkili vergi dairesine ödenir.
Değerli Konut Vergisinden Muaf Olanlar
Kamu Kurumları, Genel ve özel bütçeli idareleri, belediyelerin ve üniversitelerin maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar,
Mesken Nitelikli Tek Taşınmazı Olanlardan; kendisine bakmakla mükellef kimsesi var olup 18 yaşını doldurmamış kişiler hariç hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler, Geliri Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan aldıkları aylıktan ibaret bulunan kimseler, (intifa hakkına sahip olunması dahil)
Elçilik ve Konsolosluk Binaları, Milletler Arası Kuruluşlar ve Temsilcilikleri, Merkezi Türkiye’de bulunmak şartıyla milletlerarası kuruluşların temsilcilikleri ve Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara ait mesken nitelikli taşınmazlar,
Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazları vergiden muaftır.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar da vergiden muaftır.
Yürürlük
Kanunun Dijital hizmet vergisine ilişkin hükümleri 01.03.2020 tarihinde, Konaklama vergisine ilişkin hükümler 01.04.2020 tarihinde,
Taşıma gideri ve hakemlere ödenecek ücretlere istisnanın son verilmesine ilişkin hükümler 01.01.2020 tarihinde,
Binek otomobillerin gider ve amortismanlarına ilişkin hükümler 01.01.2020 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere,
Gelir Vergisi Tarifesine Yeni Dilimle ilgili maddesi, 01.01.2019 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere,
Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirimi Şartlarının Esnetilmesi ile ilgili 18. maddesi 01.01.2020 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
Sporcu Ücretlerinden Gelir Vergisi Tevkifatı Oran Artışı ve Gelirlerin Beyanı ile ilgili 21. Maddesindeki 31/12/2019 ibaresini 31/12/2023 şeklinde değiştiren hükmü yayımı tarihinde, diğer hükümleri 01.01.2020 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
Kanun yolundan vazgeçilmesi, Mükellefiyet kaydının analiz ve değerlendirme sonuçlarına bağlı olarak terkini, izaha davet, Kanun yolundan vazgeçme ve Değerli Konut Vergisi 01.01.2020 tarihinde,
Diğer maddeleri ise 07.12.2019 olan yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Kanuna ulaşmak için tıklayınız.
Saygılarımızla.
Esas Bağımsız Denetim S. M. Mali Müşavirlik A. Ş.